ترس از ایدز در مطب دندانپزشکی
ترس از ایدز در مطب دندانپزشکی
آیا ممکن است انجام درمان‌های دندانپزشکی، شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری ایدز قرار دهد؟
در پاسخ به پرسش بالا باید راه‌های انتقال ویروس HIV (عامل بیماری ایدز) را با هم مرور کنیم: تماس جنسی، انتقال از مادر آلوده به جنین، انتقال از طریق خون آلوده و انتقال از معتادان تزریقی. با توجه به شرایط محیط دندانپزشکی تنها راه احتمالی برای ابتلای شما به این ویروس، ورود ویروس از راه تماس وسیله آلوده با خون است. آگاهی شما از آنچه در پشت‌پرده مطب‌های دندانپزشکی می‌گذرد، می‌تواند کمک موثری باشد برای رسیدن به پاسخ این سوال.
وسایل و تجهیزات دندانپزشکی را می‌توانیم به دو دسته تقسیم کنیم:
• تجهیزاتی که در ارتباط مستقیم با دهان و دندان شما نیستند؛ مانند صندلی دندانپزشکی. این وسایل معمولا پس از انجام کار هر بیمار با محلول‌های مخصوص ضدعفونی می‌شوند.
• وسایلی که در ارتباط مستقیم با دهان و دندان شما هستند. این وسایل در صورت آلودگی به ویروس ایدز می‌توانند برای شما خطرساز باشند. این وسایل در تمامی مطب‌های دندانپزشکی یا به صورت یکبار مصرف استفاده می‌شوند؛ مانند سرسوزن تزریق و کارپول‌های بی‌حسی و یا در شرایط مخصوص استریل می‌شوند؛ مانند فرزهای تراش دندان و وسایل مخصوص کشیدن دندان. استریل کردن وسایل با استفاده از گرمای خشک (فور) یا گرمای مرطوب (اتوکلاو) انجام می‌شود. در این دستگاه‌ها وسایل در دمای مشخص و به مدت معینی قرار می‌گیرند. گرمای تولید شده تمامی باکتری‌ها و ویروس‌های احتمالی، از جمله ویروس عامل بیماری ایدز را از بین می‌برد و استفاده مجدد دندان‌پزشک از آنها برای شما خطری در بر نخواهد داشت.
از کجا مطمئن باشیم که دندان‌پزشک وسایل را استریل می‌کند؟
در حقیقت راهی برای اطمینان از این موضوع وجود ندارد! حتی توجه به ظاهر شیک و پاکیزگی مطب نمی‌تواند شما را از این نکته مطمئن کند، اما شاید یادآوری 3 نکته باعث شود نگرانی شما کمی برطرف شود:
اول، خود دندان‌پزشکان به دلیل برخورد هرروزه با بیمارانی که احتمال آلودگی آنها به ویروس ایدز وجود دارد، بیشتر از هر فرد دیگری در معرض آلودگی هستند. پس اگر فرض کنیم دندان‌پزشک نگران سلامت خودش هست، می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که دیگران نیز در حاشیه امنیت قرار دارند.
دوم، دندان‌پزشک، نه به عنوان کسی که پیش از آغاز کار طبابت در برابر قرآن سوگند یاد کرده که حافظ جان و مال و ناموس بیماران خود باشد بلکه به عنوان یک انسان با وجدان، هیچ گاه سهل‌انگاری‌ای که موجب به خطر افتادن جان هم‌نوع خود است را انجام نخواهد داد.
سوم اینکه تمامی مراکز دندانپزشکی ملزم به پیروی از دستورالعمل‌های وزارت بهداشت در زمینه کنترل عفونت و رعایت نکات پیشگیرانه هستند و بازرسان وزارت بهداشت به‌شکل مستمر بر رعایت این نکات نظارت می‌کنند.
حرف آخر
ویروس HIV مانند ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا نیست که یک یا دو روز پس از آلودگی، تظاهرات بالینی آن آشکار شود. ویروس HIV پس از ورود به بدن میزبان، دست کم بین 1 تا 10 سال نهفته می‌ماند. پس ساده‌انگارانه است اگر باور کنیم کسی با قطعیت ادعا کند که نزدیک به یک دهه پیش، دقیقا چگونه و توسط چه کسی به این ویروس مبتلا شده است. ضمن اینکه مسوولان وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند تا امروز هیچ مورد اثبات‌شده‌ای از ابتلای یک‌نفر به ویروس ایدز در اثر انجام درمان‌های دندانپزشکی در ایران گزارش نشده است. بنابراین از این پس با شنیدن خبر ابتلا به ایدز مردی که یک هفته قبل به دندان‌پزشک مراجعه کرده است، به درمان‌های دندانپزشکی بدگمان نشوید و به دندان‌پزشک‌تان اطمینان داشته باشید.